Kool is cool in Vecsés
Maandag 30 september 2013 - Op weg vanaf Boedapest naar het Hongaarse vliegveld Liszt Ferenc kom je er altijd langs. Vanaf de snelweg zie je er als eerste nu de shoppingmalls, bouwcentra en bezinepompen liggen, maar tot een jaar of tien geleden kon je er nog over de akkers heen kijken, weidse akkers vol met witte en rode kolen. Sinds de tweede helft van de achttiende eeuw toen Duitse immigranten naar Hongarije trokken om in de landbouw aan het werk te gaan, vormt het stadje Vecsés het centrum van de Hongaarse zuurkool.
Vecsés, op z'n Duits 'Wetschesch', is een van die typische Zwaabse nederzettingen in Hongarije waar de cultuur van de Donau-Zwaben hoog in ere wordt gehouden. En om dat te vieren vindt er jaarlijks op de derde zondag in september het Koolfeest plaats. Met veel hoempapa muziek, klederdrachten, bier en natuurlijk kool! Nog steeds wordt er in Vecsés veel zuurkool geproduceerd, maar ook de ingelegde zuurwaren zoals paprika's, augurken en uien uit Vecsés zijn beroemd, zeker op de markten en in de winkels van Boedapest waaraan de tuinders van Vecsés al ruim twee eeuwen hun producten leveren. Bedrijven met Duitse familienamen zoals Frühwirth, Strohmayer, Sauer, Schaff en Stiller zijn nog steeds actief, maar de teelt van kool en andere groenten is er grotendeels verdwenen. Al jaren worden die vanuit andere gebieden in Hongarije aangevoerd. En een zeer groot deel van de kool die er nu verwerkt wordt, die komt uit Nederland.
Ze gaan er ver in hoor, daar in Vecsés met hun verering van de kool. Zeven jaar geleden op het 'Káposztafest' stonden er op een veld aan de rand van de stad slechts een aantal marktkraampjes en een tiental partytenten waarachter op het gras boven open vuur gekookt werd. Maar het feest wordt tegenwoordig grootser aangepakt met twee podia, grote biertenten en vele stands en open paviljoens versierd met alles wat de herfst aan materialen te bieden heeft. Pompoenen, druiventrossen, maiskolfen, paprika's, rozenbottels, balen hooi, chrysanten en heel veel witte en rode kolen, er wordt dagenlang flink geknutseld om elkaar de loef af te kunnen steken. Ook zijn er wedstrijden om het Beste Koolgerecht, de Grappigste Koolpop en de Snelste Koolschoonmaker met aansluitend het uitdelen der kolen onder het publiek. De burgers van Vecsés kunnen hun geluk niet op. Overal hangt de zware geur van zuurkool met worst, koolsoep, pasta met kool en gevulde koolrolletjes over het terrein en op de achtergrond staat een heus Koolkasteel. Ondergedompeld in dat enorme koolgebeuren blijkt kool in Vecsés best heel cool!
Tekst & foto's: Tom de Smet (zwartwitfoto: karpati.hu)