Dolksteek in het culturele hart van Boedapest

Woensdag 1 februari 2012 - Een belangrijk tijdperk voor Boedapest, voor Hongarije en voor Midden-Europa is op dinsdag 31 januari ten einde gekomen. De wereldberoemde Gödör Klub op het Erzsébet tér in Boedapest is niet meer. Het uithangbord dat bijna tien jaar boven de ingang hing werd dinsdagavond na een korte afscheidsceremonie van het pand gehaald.

 
Zoals het wel vaker gaat in Boedapest, vele clubs openen plots hun deuren en moeten daarna snel weer sluiten. En sinds het aantreden van burgemeester Tarlós worden nu ook regelmatig contracten met al langer bestaande tenten en culurele centra opgezegd. Maar in het geval van de Gödör Klub hangt er wel een hele vies smaakje aan. Het Ministerie voor Bestuurszaken heeft middels een enkel telefoontje naar de leiding van Gödör het contract opgezegd. Twee weken van tevoren! Zorg maar dat jullie op 1 februari zijn vertrokken, was de boodschap. Het contract voor tien jaar liep ten einde, maar een nieuwe tender voor de volgende tien jaar was niet uitgeschreven. Dat had officieel wel gemoeten, aldus Ákos Filep, leidinggevende van de Gödör. De tent is nu toegewezen aan de iets verder op het zelfde plein gelegen Design Terminal en een deel van de programmering komt volgens de berichten in handen van het Sziget Festival. Voor de persconferentie van de nieuwe uitbaters die in die Design Terminal werd gehouden waren de mensen van Gödör niet uitgenodigd.

Vanaf het begin in 2002 toen het architectenbureau Uni-Co Kft de tender won om deze enorme 'kuil' in de grond, met de fundamenten en decor-en repetieruimtes voor een nooit afgebouwd Nationaal Theater, te gaan exploiteren als cultureel centrum, is er hard gewerkt. Letterlijk vanuit het niets groeide dit centrum voor kunst en cultuur uit tot de belangrijkste vrijplaats, werkplaats, broedplaats en ontmoetingsplaats van de stad. In de laatste jaren wisten steeds meer Hongaren en ook veel toeristen dit 'Centraal Station' onder de grond steeds beter te vinden. Als spoorlijnen vanuit de hele wereld kwamen ze samen in de Gödör. Naar binnen om in de vele zalen te dansen, muziek te maken, conferenties, festivals, beurzen bij te wonen, te debateren, te schrijven, te schilderen, te zingen, te werken, te exposeren, acties op poten te zetten, alles was voor alle leeftijden mogelijk in de Gödör. Als het lekker weer was kwamen duizenden samen op het enorme terras op de naar beneden aflopende trappen en in het park om de club heen.

Na tien jaar hard werken bewezen de leiding, de medewerkers en de vele vrijwilligers dat de Gödör zichzelf kon bedruipen, zelfs geld opleverde. Het enorme complex vroeg om heel veel onderhoud, dat werd door hen zelf bekostigd. De entrée was laag of zelfs gratis en de consumpties zeer betaalbaar. Altijd was er goede beveiliging aanwezig, een vechtpartijtje kwam er nauwelijks voor. Als een van de eerste plekken in de stad werd buiten op het terras en in het park gewerkt met statiegeld op de glazen en de boel werd goed schoon gehouden. De horeca activiteiten liepen sinds een paar jaar zo goed dat het niet ondenkbaar is dat de zaak daarom aan een ander is toegewezen. 'Het is een kwestie van brutale diefstal', zo wordt de coup in de wandelgangen genoemd. Niet alleen diefstal van de inkomsten, ook diefstal van het gedachtengoed. Met een zeer eigen en maatschappelijk betrokken visie is de Gödör opgebouwd en succesvol gemaakt. Van de ene op de andere dag kunnen anderen daarmee verder. De Gödör Klub zoals velen die hebben leren kennen, waar ze midden in het centrum van Boedapest elkaar troffen, met elkaar het leven deelden en de energie van de stad opzogen en weer teruggaven, is doelbewust kapotgemaakt.

Volgens Ákos Filep komt er een nieuwe Gödör op een andere locatie. Maar na de gemene dolksteek waarmee dit vanuit de grond zo organisch gegroeide en niet te evenaren bruisend hart van Europa om zeep is gebracht, wordt het nooit meer zoals het was. Niet op de nieuwe locatie en ook niet in de 'Kuil', die nu een andere naam zal krijgen.