Waarom werk uitbesteden aan Hongarije?

Vrijdag 21 juni 2013 - Door: Walter van Teeffelen - De derde bijeenkomst van het Nederlands-Hongaarse zakennetwerk Huchamber over uitbesteding vond in juni 2013 op een bijzondere plek plaats: het hoofdkantoor van de KLM in Amstelveen. Een paar keurige KLM-blauwe dames hielpen ons de lift in naar de achtste verdieping van het gebouw, waar een kopje koffie – en lekkere broodjes - gereed stonden. De opkomst was goed, kennelijk is er veel interesse in het onderwerp. Er was een mooi programma in elkaar gezet waarvan de aftrap werd gedaan door de Hongaarse ambassadeur.

André Komáromi van Huchamber / HBN, het Hungarian Business Network, heette iedereen van harte welkom en gaf het woord aan de Hongaarse Ambassadeur.

Ambassadeur Gyula Sümeghy bedankte Harm Kreulen, directeur KLM Nederland, dat hij gastheer is van deze bijeenkomst van het Nederlands-Hongaarse zakennetwerk Huchamber. 'We vliegen vanavond business-class. Het is al de derde bijeenkomst over uitbesteden en shared services, het delen van diensten. Het is de meest veelbelovende sector van de Hongaarse economie. We tonen hiermee dat we een visie hebben. In een tijd van recessie kijken we vooruit. Dat kun je gerust een progressieve benadering noemen. Onze strategie is: 1) de economie op orde brengen en de publieke sector verduurzamen; 2) het creëren van banen en 3) buitenlandse investeerders voor ons land interesseren.'

'Het begrotingstekort is 2,7%. Dat stemt de Europese Unie tevreden. Er is lichte vooruitgang op het gebied van de werkgelegenheid. De tendens is positief; er wordt meer in ons land geïnvesteerd. Op dit moment is Nederland de derde investeerder in Hongarije. Het investeert 11 miljard euro in ons land. De Nederlanders hebben in ons land 25.000 mensen in dienst. Er is een heel netwerk in Hongarije opgebouwd voor de organisatie van de uitbestedingssector: er werken maar liefst 30.000 mensen, met één hoofdkantoor en 17 regionale centra. Als ik dit alles overzie, mag ik wel concluderen dat we op het goede spoor zitten.'

Voordat de volgende spreker, Harm Kreulen, aan het woord kon komen, verscheen opeens een bekend gezicht, die vroeg of hij even het programma mocht onderbreken. Kreulen vond dat goed. Het bleek Camiel Eurlings te zijn, aankomend president- directeur van KLM. Met vol enthousiasme. 'Ik waardeer dit initiatief enorm. Toen ik de eerste keer in Hongarije was, werd ik meteen verliefd op het land. U weet dat we als Nederland een goede band met de Hongaren hebben. Wist u dat de Keizersgracht vernoemd is naar de Keizer van Oostenrijk tevens koning van Hongarije? We moeten als Europa veel meer samenwerken. Nu is de blik van veel landen in Europa naar binnen gericht, maar we moeten juist naar buiten kijken. En de luchtvaart is een van de sectoren die hiervoor heel geschikt zijn. Boedapest moet goede verbindingen krijgen met de rest van de wereld.'

Harm Kreulen nam het woord over van Camiel Eurlings en begon met de stand van zaken bij Air-France- KLM en vervolgde met een paar voorbeelden van uitbesteding zoals KLM die toepast. Tot slot toonde hij ons de nieuwste brand-movie van KLM. 'Met de wereld-economie gaat het niet goed' zo begon hij. 'Er zijn veel uitdagingen die de commerciële luchtvaart raken. Intern heeft Air France – KLM het programma Transform 2015 ingezet. Dit programma heeft drie pijlers, namelijk: 1) het afbouwen van de schuldenpositie; 2) de exploitatie van het Europese netwerk naar het break even punt brengen en 3) een structurele reductie van de kosten.' Het driejaars programma loopt af in 2015. 'We zitten op het goede spoor, maar we zijn er nog niet. De schuldenlast is verminderd en het verlies van het Europese netwerk wordt minder. We kijken scherp naar het aantal bestemmingen, de frequenties en de inzet van het type vliegtuig. Op het gebied van productontwikkeling werken we aan de invulling van het concept 'choice & control'. KLM wil de passagier meer keuze-mogelijkheden geven om aldoende het product te personaliseren. Deze opties willen we transparant en toegankelijk tegen een attractieve prijs aanbieden. De klant kan het product dan naar eigen wens samenstellen. Keuze & controle! We moeten een gezonde balans hebben tussen vaste en variabele kosten. Een grote kostenpost is de brandstof. Deze is echter slechts ten dele te managen. We werken er aan om zoveel mogelijk gewichtsbesparende maatregelen te nemen. Extra gewicht wat mee de lucht in moet betekent extra fuel. Bij de aankoop van brandstof proberen wij ook zo goed mogelijk te hedgen, een vak apart! Ook kijken we natuurlijk naar onze organisatie. Hoe kan het efficiënter maar ook effectiever? Op het gebied van uitbesteding staat in de presentatie het financiële Shared Service Centre (SSC) in Boedapest centraal.' En waarom doet KLM aan outsourcing? 'Om een aantal redenen: het geven van een goede service in de verschillende tijdzones, om flexibel te kunnen zijn, om kosten te besparen met name de investeringskosten, en om – door de grotere focus op kernprocessen – de kwaliteit omhoog te brengen.'

Maar er zijn wel een paar valkuilen. 'Je moet oppassen dat je niet veel afhankelijk wordt van een bepaalde leverancier, je moet goed opletten welke vertrouwelijke informatie je wel en welke je niet deelt, je moet oppassen dat je de greep op de markt niet verliest, dat je verantwoordelijkheid en zeggenschap niet uit de vingers laat glippen, de klantperceptie moet goed blijven en je moet niet te veel kennis en expertise verliezen.

Met het financiële service centrum in Boedapest bereikt KLM een aantal doeleinden. 'We kunnen hiermee een aantal processen vereenvoudigen en standaardiseren, we brengen de kosten omlaag, we hebben minder staf nodig, we krijgen meer grip op het gehele proces en we kunnen makkelijker opschalen en neerschalen.' En waarom is er gekozen voor Boedapest? 'Het is economisch stabiel, vanwege ligging in de eurozone, het ligt in dezelfde tijdzone als Amsterdam en er is een goed opgeleid werkpotentieel.'

Er is bij de uitbesteding sprake van een gefaseerde introductie. 'Het wordt steeds meer. Het hele backoffice komt in aanmerking. De klantorganisatie binnen een bepaald land kan lokaal afgewikkeld worden.' Wat zijn de sleutelelementen? 'Heel belangrijk zijn de volgende factoren: vormgeving van de relatie en de communicatie, een goede training, en je moet regelmatig je gezicht laten zien.' Wat hebben we geleerd de afgelopen jaren? 'Je moet toch wel een goede kernstaf zelf houden. En je moet constant grip en controle houden. Nog steeds hebben we discussies over wat we wel en wat we beter niet kunnen uitbesteden.'

Attila Suhajda, president van de HOA, de Hungarian Outsourcing Association, vertelde dat er al tachtig uitbestedingscentra in zijn land waren. 'Het is een nieuwe, opkomende sector in Hongarije. We hebben 77 leden en 23 SSC's, Shared Service Centres. Een van de doeleinden van de HOA is de erkenning in eigen land van het belang van de SSC's als kennisintensieve bedrijven. Belangrijke factoren van groei en bloei van de SSC's zijn de aanwezigheid van goede arbeidskrachten, de belastingregels, het onderwijssysteem, de steun van de overheid en de erkenning van het publiek. Maar liefst 40.000 mensen hebben er een baan in gevonden. Er zijn in Hongarije 350.000 midden – en kleinbedrijven die zorgen voor 50% van het Nationaal product en 65% van de werkgelegenheid.' 5 à 6000 van die midden- en kleinbedrijven zijn- naast de grote bedrijven - voor Nederlandse bedrijven interessant qua uitbesteding, aldus Suhajda. 'Onze overheid steunt ons met de diversificatie van de uitbesteding. Ik constateer in ons land een groeiende openheid om internationaal samen te werken. Belangrijk in dit verband is de nadruk die wordt gelegd bij het hoger en bij het beroepsonderwijs. HOA steunt u in het zoeken naar partners, we hebben een heel goed aanbod van arbeidskrachten.' Hongarije bleek op de zevende plaatste staan in de Europese Uitbestedings Ranglijst en op de Ranglijst van de SSC's op plaats nummer twee, na Polen.

Afsluitend stelde Suhajda dat de SSC's crisisresistent waren gebleken. 'In 2012 was de groei 3% en bij het onderdeel ' administratieve diensten' zelfs 9%.

Eszter Varga van de HITA, het Hungarian Investment and Trade Agency, ging nader in op het investeringsklimaat in Hongarije. 'De inflatie gaat naar beneden. Vorig jaar was het 5,7%, dit jaar lijkt het uit te komen op 3,5%. In de periode 1995 – 2011 is de ICT-sector in Hongarije verdubbeld. 7,4% van het Nationaal Product komt van de ICT; 91.800 mensen werken in de ICT.' Het economisch beleid van de regering is gericht op financiële stabiliteit door schuldreductie en structurele hervormingen, zoals op het gebied van de pensioenen en het openbaar vervoer. Er zit een nieuwe wet op het beroepsonderwijs aan te komen. De belasting die grote bedrijven moeten betalen is vrij laag, 10 – 15% en ook inkomstenbelasting voor personen is aan de lage kant, zo vertelde Varga. Waarom naar Boedapest? 'We hebben al 70 SSC centra en Boedapest is een levendige stad.' Sinds 2007 wordt ook gewerkt aan de uitbouw van Debrecen als ' uitbestedingsstad'.

Bij het HITA – dat ressorteert onder de eerste minister van Hongarije - werken 150 mensen. Belangrijkste activiteiten zijn investerings- en handelsbevordering. Er zijn 15 regionale kantoren en – buiten Hongarije – 61 kantoren in 47 landen. Meestal zijn die kantoren verbonden aan Hongaarse ambassades.

Agnes Bartha, consultant van TMF Hongarije gaf tips en hints op het gebied van HR – Payroll en Accounting Currency. TMF, dat diensten op het gebied van accountancy, payroll en management uitvoert - bleek 100 kantoren in 83 landen te hebben. 'We zitten in Hongarije sinds 1995 en er werken bij ons 65 mensen. Er zitten veel netwerkprofessionals bij. Als buitenlandse bedrijven interesse krijgen voor een Hongaars uitbestedingsbedrijf staan wij klaar om een inspectie uit te voeren.'

Toen was het pauze en dronken we een glas jus d 'orange. Maar we gingen snel weer naar binnen voor een interessant verhaal van Louise Hoekstra, Sales Manager MKB van de KLM Nederland over het speciaal voor dit segment ontwikkelde 'BlueBiz'programma. Zie een apart stukje binnenkort daarover op Inzaken.eu.

Onder leiding van Bauke van Dalen, secretaris van PON, Platform Outsourcing Nederland, werd de bijeenkomst afgesloten met een paneldiscussie. Op het podium stonden vijf stoelen. Vier voor de hiervoor genoemde sprekers en een extra, voor de heer Joan Kuijpers, directeur van JK Horse Trucks. JK Horse Trucks is een van de grootste makers in Europa van paardenvervoer wagens. 'Ik ben een man van de werkvloer', zei de heer Kuijpers op het verzoek van de panelleider om zich te introduceren. 'Per maand krijgen we drie tot vier paardenwagens gereed. Het kost 1500 uur per paardenwagen. In Hongarije heb ik honderd mensen werken.' De panelleider vroeg of het goede werkers waren. 'Het zijn zeker goede werkers' aldus Kuijpers, maar je moet ze van 's morgens tot 's avonds achter de broek zitten en controleren'. In het Hongaarse basisonderwijs zou hier wat meer aandacht besteed moeten worden, aldus Kuijpers. 'Ze hebben toch een andere mentaliteit dan de Nederlanders'. De panelleider trok het breder: 'Zijn de Hongaren individualisten of toch meer groepsmensen?' De heer Suhajda: 'Ze houden van werken in een team, maar dat gebeurt niet zoals de Duitsers in een Duits team werken. De Hongaren zijn meer creatief.' De heer Kreulen vergeleek het met de financiële sector. 'In deze sector werk je in een team. Je kunt immers niet weglopen van je verantwoordelijkheid.' Wat gebeurt er als de lonen stijgen in Hongarije. Zal de productiviteit dan mee omhoog gaan? Joan Kuijpers: 'De Hongaren zullen harder moeten gaan werken en – over het algemeen – een meer agressieve houding moeten zien te krijgen. Nu leunen ze te makkelijk achterover. In Nederland wordt drie / vier keer harder gewerkt. Maar in Nederland zijn de lonen hoger. Omdat de lonen in Hongarije laag zijn, is het toch voordelig in Hongarije te werken. Maar als Hongarije wil groeien, zal er harder gewerkt moeten worden.'

De panelleider vroeg het de heer Kreulen. Wat waren zijn ervaringen? Is de productiviteit van de Hongaren die in het financiële centrum werken lager dan die in Nederland? Kreulen stelde dat de productiviteit in Boedapest prima op orde is.

Vervolgens namen we een uitstekend wit wijntje van Miranda Beems Wijnimport - die we eerder hadden leren kennen, zie verslag op inzaken.eu - en een smakelijk garnalentoastje.

www.huchamber.nl