Niets gebeurd in strijd tegen corruptie

Woensdag 25 november 2009 - "In het afgelopen jaar is er niets gebeurd om de strijd tegen de corruptie daadwerkelijk aan te gaan. Dit terwijl het land in een kritische situatie verkeert en er een grote hoeveelheid corruptie-affaires spelen die de investeerders grote zorgen wekken", aldus de ambassadeur van Groot-Britannië, Greg Dorey, in een vraaggesprek met het Hongaarse nieuwsportaal Hirszerzo.hu.

Greg Dorey is één van de negen ambassadeurs van de landen die gezamenlijk vorige week een verklaring uit lieten gaan. In die verklaring werd de zorg geuit over het niet-transparante gedrag in de Hongaarse publieke sector en over het steeds minder gunstige investeringsklimaat."We volgen al geruime tijd het investeringsklimaat in Hongarije. Onze zorg werd gevoed door de vele berichten in de nationale en internationale pers over met corruptie verbonden zaken. Het is voldoende om Economist.com van twee weken geleden te bekijken. Dit is voor Hongarije erg schadelijk." (Op Economist.com werden niet alleen artikelen over de affaires rond het waterleidingbedrijf in Pécs, de uitlatingen van Oszkár Molnár en het spel rond de radio-frequenties gepubliceerd, maar ook over het ontbreken van een duidelijk economisch programma van de oppositiepartij FIDESZ die wel geregeld kritiek laat horen over buitenlands kapitaal. HV-red)
Zoals vorige week bekend werd, scoorde Hongarije slecht op de lijst van Transparency International (IT), met 5,1 op een schaal van 1-10. Hongarije eindigde op de 46-ste plaats in de ranglijst van 180 landen. Schrale troost is dat Hongarije het beter doet dan de andere ex-communistische landen in de regio. Daarop deden de ambassadeurs van negen landen hun verklaring de deur uit. Pécs, BKV, Sláger en Danubius waren voor de betrokken landen reden om aan de bel te trekken.

Nu pas wakker?
Het lijkt erop dat nu iedereen zich pas echt zorgen maakt over corruptie en de hieraan gerelateerde affaires. János Kóka, voormalig leider van de liberale SZDSZ en minister van Economische zaken tot 2006, schreef een open brief aan de negen ambassadeurs. Maar voor goede lezers is het duidelijk: de twee grote partijen FIDESZ en regeringspartij MSZP zijn de echte boeven. Kóka eist een onderzoek naar vermoedde criminele achtergronden in het "Radio-gate"-schandaal. Nu heeft elke partij in Hongarije de gewoonte met beschuldigende vingers naar anderen te wijzen en zelf de handen in onschuld te wassen. Hij vergeet wel enkele schandalen waar zijn partij bij betrokken was op te noemen. Maar ja, wie zou dat niet doen?

Bizar is dat pas nu de maat vol is, waarom eigenlijk? De beweegredenen om na twintig jaar van corruptieschandalen nu pas te protesteren zijn niet duidelijk. Omdat er buitenlandse investeerders bij betrokken zijn? Omdat IT het land een onvoldoende gaf op haar jaarlijkse rapport? Corruptie is gemeengoed in Hongarije. Vroeger kwam dan een politieagent in beeld die van een vette bon afzag als je hem wat baksis gaf, maar dat ondertussen in Hongarije netwerken vol corrupte partijen, politici, ambtenaren en bedrijven ontstonden bleek nooit echt reden om met de vuist op tafel te slaan. Kóka stelt in zijn open brief dat de bouw van snelwegen, na wat gemor over de kosten, 40% goedkoper zijn geworden. Waar is die andere 40% gebleven die ooit teveel is uitbetaald? Dit is maar één voorbeeld van de verzieking van de Hongaarse politiek en deels van de maatschappij. Kijkt men de kranten van de laatste twintig jaar erop na, dan lees je over de ene affaire na de andere. Ondertussen bleef men geld in het land pompen. EU subsidie hier, EU subsidie daar. Miljoenen euro's gaan hier rond, waarvan een deel in de zakken van politici, ambtenaren en volksvertegenwoordigers terecht komt. In 2009 wordt iedereen wakker, hoera! Men geeft verklaringen uit, hoera! Nu is het wachten op strenge maatregelen. Laten we hopen dat het niet te laat is, voordat de corruptie zich als een gezwel tot in alle lagen van de maatschappij heeft verspreid en er echt niets meer te veranderen valt.