Wie was er toen fout? En wie nu?
Na 1989 is er in Hongarije eigenlijk geen grote schoonmaak gehouden. Communisten en socialisten bleven op hun post, of verschenen in een andere gedaante weer aan de oppervlakte. Dat zij die verantwoordelijk waren voor de misdaden tijdens de Sovjet periode alsnog op het matje moeten komen is te begrijpen. Martelingen, werkkampen, beroepsverboden en andere manieren om tegenstanders of niet-communisten in die tijd te straffen of het leven zuur te maken, daar mag zeker nog verantwoording over worden afgelegd. Het korten van pensioenen om hen alsnog te straffen is een originele oplossing voor een probleem dat nooit eerder werd aangepakt, en brengt meer geld op dan dat het kos. Maar komt er dan ook een weloverwogen onderscheid tussen de beulen en de meelopers?
Het plan om hun pensioenen te verlagen werd begin november in principe door vier van de vijf politieke partijen gedragen, al hadden ze alle vier een andere vorm in gedachten over hoe het plan zou moeten worden uitgevoerd. Plots is er een aangescherpte versie door twee partijleden van regeringspartij FIDESZ, zonder overleg met die andere partijen, aan de kamer voorgelegd. Het blijkt nu dat de regering wil dat deze wet ook een vast onderdeel wordt in de nieuwe Grondwet, die op 1 januari 2012 van kracht zal worden. 'We moeten ons de misdaden blijven herinneren en de misdadigers benoemen, nu en in de toekomst', valt er straks in de Grondwet te lezen.
In de wet worden de MSZMP, de socialistische arbeiderspartij waaruit in 1990 de huidige MSZP ontstond, en de opvolgers daarvan als misdadige organisaties beschouwd. Maar sommige partijleden van deze MSZP zijn vandaag de dag niet eens ouder dan 30 jaar. Zijn zij dan ook schuldig aan de misdaden van hun voorgangers? Ook is niet altijd zeker of de huidige beleidsmakers wel allemaal brandschone handen hebben. Er zijn er die kaderlid waren van, of werkten voor, de MSZMP en aanverwante organisaties. Op tijd wisten zij, nog voordat in 1989 de Muur in Berlijn viel, uit de foute boot te stappen. Of zij straks ook gelijke kappen op hun gelijke hoofden gezet krijgen, is nog maar de vraag.
>>>> | Tom de Smet |