Villa Romana Baláca, Romeins landgoed open voor publiek
Dinsdag 1 mei 2012 - Ruim een eeuw geleden, in 1904, werden tijdens het ploegen door boeren de overblijfselen gevonden van een Romeinse villa met bijgebouwen. Men wist wel dat daar bij Baláca ergens onder de grond de villa te vinden moest zijn, in de regio waren al eerder vondsten gedaan, maar waar die precies lag wist niemand meer. Nu, ruim een eeuw later, is het Romeinse landgoed open voor publiek.
Het tot museum-park omgevormde complex van opgravingen, de heropgebouwde villa en bijgebouwen ligt niet ver van Balatonfüred en Csopak, bij het dorp Nemesvámos in de richting van Veszprém. Hoewel het vorig jaar ook al deels open was voor publiek, vond in april dit jaar de officiёle opening plaats en kan iedereen er nu terecht om een van de allerbelangrijkste Romeinse overblijfselen van Midden-Europa te komen bekijken.
Vanaf 1906 werd onder leiding van de archeoloog Gyula Rhé begonnen met de opgravingswerkzaamheden, een enorme klus waarbij vele mozaïekvloeren, beelden en wandschilderingen tevoorschijn kwamen. De vroegste opgravingen stammen uit de eerste eeuw na Christus, tot in de vierde eeuw is er op het terrein gebouwd. Toenmalig directeur van het Historisch Museum van Veszprem, Dezső Lackó, wiens naam dit museum nu ook draagt, zorgde ervoor dat er financiёle middelen kwamen om de opgravingen te kunnen doen. Veel van de stukken werden in dit museum aan de collectie toegevoegd, een groot deel werd opgeslagen in de kelders. De mozaiekvloeren werden later geheel in beton gevat om ze te kunnen verplaatsen.
Behalve de villa werden op het terrein van rond de 10 hectare tientallen andere restanten van gebouwen opgegraven, waaronder baden, werkplaatsen, een steenhouwerij, kleinere woningen en ook een begraafplaats. Na 1926 vielen de werkzaamheden voor lange tijd stil en verviel het gebied terug aan de boeren als akkerland. Vanaf 1976 startte een nieuwe ronde van opgravingen en herstelwerkzaamheden, de reconstructie van de grote villa werd in 1984 grotendeels voltooid. Met behulp van onder meer Europese en Hongaarse Fondsen kon er in de afgelopen jaren weer verder gewerkt worden en is het complex nu zo ingericht dat het een zeer bijzonder museum is geworden.
De website van Villa Romana Baláca is nog niet helemaal klaar, en enkel Hongaarstalig. Ook is er verwarring over de openingstijden: Het Veszprém Megyei Múzeum, waarvan Villa Romana deel uitmaakt, geeft andere openingstijden aan dan op de website van Villa Romana wordt vermeld. In ieder geval is het museum op maandag gesloten.
>>>> TdS
>>>> Bron: Diverse media, en К. Palagyi Sylvia - A balacai kutatások törtenete