Erfrecht in Hongarije

Woensdag 8 april 2009 - Het Hongaarse burgerlijke recht besteedt uitgebreid aandacht aan het vererven. Er is een goed en helder erfrecht van toepassing, dat voor een deel overeenkomt met het Nederlandse en Vlaamse systeem, maar voor een deel ook afwijkt. Het belangrijkste onderscheid is, dat indien men geen testament heeft opgemaakt (hetzij in Nederland / België, hetzij in Hongarije) automatisch alle wettige kinderen in gelijke delen erven. De langstlevende partner behoudt echter tot aan zijn of haar dood het vruchtgebruik, dat wil zeggen dat hij of zij vrijelijk over het onroerend goed kan beschikken, maar geen eigenaar is. Het is wel altijd mogelijk voor de langstlevende om af te zien van dit vruchtgebruik en ook om een en ander geheel over te doen aan de kinderen.

In geval beide echtelieden, dan wel meerdere (zaken)partners het onroerend goed op naam hebben, dan geldt de vererving uiteraard voor het betreffende deel van de overledene. In geval dat een echtpaar een onroerend goed op beider naam heeft, wordt de langstlevende vruchtgebruiker van het deel van de overleden echtgeno(o)t(e) en blijft eigenaar van het eigen deel. De kinderen erven dan eerst en naar gelijke delen het aandeel van de overledene en eventueel bij het overlijden van de andere eigenaar het andere deel.
Als er geen wettige nakomelingen zijn, dan erft de langstlevende partner, indien deze ook reeds is overleden geldt hetzelfde systeem als in Nederland en België. De erven langs de bloedlijn in stijgende graad erven dan. Eerst de ouders, dan de broers en zussen, bij gebrek hieraan hun kinderen, vervolgens ooms en tantes en neven en nichten enz.

Een en ander lijkt ingewikkelder dan het is wellicht. Mocht men echter een testament hebben, welke men niet per se in Hongarije hoeft op te maken, maar zolang die maar rechtsgeldig is krachtens de wet in enig land, waarin men de vererving anders heeft geregeld, dan gelden uiteraard die bepalingen. Dit is het gevolg van het feit dat Hongarije het Verdrag van 's-Gravenhage uit 1961 ook ondertekend heeft (in 1973), waarmee het een testament uit ieder ander verdragsland accepteert. In voorkomend geval behoeft men slechts een verklaring van de notaris aangaande het testament, alsmede een verklaring van overlijden mee te nemen naar Hongarije, waar ten overstaan van de bevoegde Hongaarse instanties een en ander verder juridisch en financieel afgehandeld zal worden.

Ten slotte de successierechten. Net als in Nederland en België betaalt men bij vererving belasting, waarbij de waarde van het onroerend goed door de gemeente geschat wordt. Net als in Nederland en België betalen bloedverwanten in de eerste graad iets minder, maar het verschil is kleiner t.o.v. andere partijen dan in ieder geval in Nederland. Daar staat tegenover, dat de belasting gerelateerd is aan de getaxeerde waarde, waarbij de belasting progressief is: voor duurdere objecten betaalt men doorgaans een hoger percentage dan voor onroerend goed dat een lagere waarde vertegenwoordigt, maar tot een bepaald maximum. Dit op het eerste gezicht merkwaardige verschijnsel tracht het erven van kleine landerijen en eenvoudige huizen zo min mogelijk te belasten, terwijl mensen die een groot of luxe huis erven geacht worden ook iets meer af te kunnen dragen. Uiteraard worden schulden, hypotheken e.d. hierbij in mindering gebracht. De tarieven en schijven zijn dermate fluctuerend en afhankelijk van vele factoren, dat ervan wordt afgezien daarover hier een compleet overzicht te bieden, het zal per geval bepaald dienen te worden. Bij onroerend goed van lage waarde, betalen directe familieleden voor woonhuizen e.d. in principe 2,5% en voor overig onroerend goed 11%.