Bouwstop voor grote winkelcentra

Woensdag 30 november 2011 - Er komt een bouwstop voor shopingmalls en grote supermarkten. Vanaf 1 januari 2012 mogen in Hongarije complexen die groter zijn dan 300 vierkante meter niet meer worden gebouwd. De bouwstop zal tot eind 2014 van kracht zijn en is ook van toepassing op al bestaande bouwprocedures van projectontwikkelaars en retailketens.

Het plan om een bouwstop in te voeren kwam in eerste instantie van de oppostiepartij LMP (Andere Politiek is Mogelijk). Deze partij trok in oktober haar voorstel weer in omdat de regeringspartij Fidesz het overnam om er met verschillende aanpassingen een eigen wetsvoorstel van te maken. Dat voorstel werd dus anders dan dat de LMP voorstond. Er is daarna geen overleg geweest met betrokken organisaties en bedrijven en inmiddels is de wet aangenomen.

Het originele voorstel van de LMP bestond uit een bouwstop voor twee jaar voor winkelcomplexen boven de 400 m² in steden met een bevolking boven de 100.000 personen. In grotere steden zou de grens vanaf 800 m² komen te liggen. In de twee jaar denkpauze tijdens de bouwstop zou de regering de tijd krijgen om betere plannen te maken voor het midden- en kleinbedrijf en voor een beleid dat meer op regionale projecten is gericht. Bestaande bouwprocedures mochten van de LMP wel doorgaan. Dat in het plan van Fidesz nu ook de bestaande procedures moeten worden stopgezet, betekent een enorm verlies voor de supermarkten en bouwbedrijven. Verder wilde de LMP de juridische gang van zaken zoveel mogelijk bij de gemeenten en provincies leggen, maar nu krijgt het Ministerie van Economische Zaken als enige het recht om, bij uitzonderingsgevallen die eerst zijn onderzocht door het Ministerie van Nationale Ontwikkeling, wel of geen vergunning te verlenen.

Op zich is een pas op de plaats niet zo gek. Er staan grote delen van winkelcentra leeg, en dat wat wel in bedijf is zorgt er vaak voor dat de bestaande kleine winkels het loodje leggen. Niet alleen de regeringspartij Fidesz wil, maar ook de LMP wilde, met deze wet mede een halt toeroepen aan de 'agressieve' uitbreidingsdrang van onder meer Aldi, Penny en Lidl. Maar een halt aan deze retailketens, en dus aan de economische groei, betekent ook dat er geen nieuwe banen bijkomen. Momenteel zorgen die bedrijven voor werk aan tienduizenden mensen. Tegelijkertijd hebben het platteland van Hongarije en de kleinere steden meer baat bij een gevarieerder aanbod dan dat deze ketens bieden. Maar het midden- en kleinbedrijf, al zou dat zelfs maar een beetje kunnen groeien, kan dat alleen maar voor elkaar krijgen als er, behalve de eenzijdige bouwstop, gelijktijdig een goed ontwikkelingsplan zou komen.

De bouwsector is uiteraard niet blij met deze stop. Eerder in november kwam er al veel kritiek op het wetsvoorstel. De toch al zwakke sector zou de nek worden omgedraaid. Daarentegen wordt ook beweerd dat het niet zo een vaart zal lopen, de meeste plannen voor shoppingmalls zijn al gerealiseerd en er liggen vanwege de crisis weinig nieuwe bouwopdrachten klaar. Maar het feit dat er boven de 300 m² niet meer gebouwd mag worden betekent ook dat supermarktketens zoals Aldi, die vorige maand nog met de plannen voor grootse uitbreidingen in Hongarije naar buiten kwam, een probleem hebben en dat er in de komende twee jaar voor bouwbedrijven en toeleveranciers minder werk aan de winkel is.