Toekomst voor Hongaarse studenten onzeker

Donderdag 20 oktober 2011 - Eind oktober wordt in Boedapest een demonstratie georganiseerd door de HÖOK (Conferentie Landelijke Studentenbesturen) als protest tegen het wetsvoorstel ter hervoming van het hoger onderwijs. Eerder deze maand waren er al studentendemonstraties in Sopron, Pécs, Debrecen en Miskolcs.

Deze nieuwe wet zou, volgens verschillende bronnen, inhouden dat er een radicale korting van 40% op de door de staat gefinancieёrde studieplaatsen doorgevoerd gaat worden. Ook het systeem van collegegeld wordt drastisch veranderd én er is sprake van dat de regering de studenten wil gaan dwingen om na hun studie in Hongarije te blijven.

Vooral dit laatste onderdeel van het wetsontwerp is de belangrijkste aanleiding voor de komende demonstraties. Het wordt in de Hongaarse media al een systeem van 'vastketenen van burgers aan de geboortegrond' genoemd. Studenten zouden al bij het begin van hun studie een overeenkomst moeten tekenen dat ze voor een bepaalde termijn, variёrend van 7 tot 15 jaar, niet in het buitenland gaan werken. Als ze wel naar het buitenland gaan is het mogelijk dat ze alle kosten van hun studie aan de staat terug moeten betalen.

Ook de enorme verhoging van het collegegeld kan voor gezinnen met een gemiddeld inkomen grote gevolgen hebben. Ondanks dat premier Viktor Orbán en de staatssecretaris voor onderwijs, Rózsa Hoffmann, naar Europa toe beweren dat er alles aan gedaan wordt om te voldoen aan het Europa 2020 Programma, loopt Hongarije nog steeds achter op andere landen. In dat Europese Programma is vastgelegd dat in elk land minimaal 40% van de bevolking tussen 30-34 jaar over een universitair diploma moet beschikken. Maar de Hongaarse regering is nu al tevreden als er 30,3% gehaald wordt. Het ziet er naar uit dat studeren een privelege wordt voor mensen met een hoger inkomen en dat zij met een lager inkomen minder kans hebben om zich goed te scholen en dus een goed betaalde baan te vinden.

Het is begrijpelijk dat de regering de kwaliteit van het hoger onderwijs wil verbeteren, daarvoor zijn meer inkomsten nodig. Daarnaast is een zekere mate van filtering bij de toelating van studenten tot universiteiten nodig. Ook het behouden van hoog geschoolden in eigen land is geen onlogische gedachte. Maar de regering lijkt nu een beleid van straffen te willen voeren. Wie het kan betalen kan naar het buitenland, talenten die niet zoveel geld hebben worden gedwongen thuis te blijven. De Minister van Nationale Ontwikkeling, Miklós Réthelyi, die overigens niet helemaal achter dit nieuwe wetsvoorstel staat, denkt wel dat het ook een positief gevolg kan hebben omdat er dan tenminste een zogenaamde nationale middenklasse onstaat. Dat is ook nodig omdat er nu veel jongeren emmigreren en er een tekort is aan goede vaklieden.

Dat de Hongaarse studenten nu eindelijk wakker geschud zijn, is duidelijk. De Hongaarse regering en de niet tot overleg bereid zijnde staatssecretaris Rózsa Hoffmann hebben vertegenwoordigers van studentenorganisatie niet betrokken bij het maken van de nieuwe plannen. Als antwoord op deze onwil van de regering om een dialoog te voeren, gaan de verschillende organisaties samen de straat op. Zo ook de HaHa (Hallgatói Hálózat), een studentennetwerk dat werd opgezet door Dóra Polgár. Begin oktober was Dóra een van de sprekers op het podium bij het grote D-Day protest tegen de regering, ook nu roept ze op tot samenwerking. 'Wij behoren tot de eerste generatie die in een democratisch Hongarije is opgegroeid. Nu merken we dat de democratie onder de huidige autoritaire regering niet goed functioneert. Daarom gaan we, net als de HÖOK en verschillende onderwijsbonden, ook demonsteren', aldus Dóra.

>>>> Interview met Dóra Polgár, Hongaarstalig: 'Orbán belebolondult a hatalmába'