Pécsi Napok, proloog voor multicultureel 2010

Donderdag 17 september 2009 - Vanaf vandaag 17 september tot en met 27 september vinden de Pécsi Napok / Dagen van Pécs plaats, een jaarlijks festival waarin Pécs haar cultureel erfgoed belicht. Vanavond begint het spektakel dat wordt aangekondigd als officieel onderdeel van Pécs 2010, culturele hoofdstad van Europa.

Bij de Dom worden de laatste handen gelegd aan podia waarop voorstellingen in de open lucht plaats vinden. De trappen van het plein dienen als tribune waarop publiek met eten en drinken in de tas kan gaan zitten. Mocht het regenen - en daar ziet het wel naar uit - dan zijn voor alle voorstellingen alternatieve locaties bedacht die keurig in de programmaboekjes vermeld worden. Iets verderop ligt een grote bouwput. Op en rond het Szécheny tér verdwaalt menig tourist tussen ijzeren hekken. Voor je het weet sta je aan de verkeerde kant van de bouwplaats te peinzen waar de kantoren voor toerisme, het cultureel centrum van Pécs en Baranya en voor Pécs 2010 gebleven zijn. Ze liggen allen aan dit plein maar wisselen nogal van locatie. Rondom wordt gegraven, geasfalteerd en is menig winkel onbereikbaar. Een schone witte camper met een Zwitsers nummerbord is per ongeluk terecht gekomen in de hete asfaltdampen. Lichte paniek, maar hij wordt gered door enkele, eveneens verkeerd gereden Hongaren. En eigenlijk gaat het precies zo met dit festival. Het is niet erg als je verdwaalt want je komt overal wel iets moois tegen.
Onder de vlag van de Pécsi Napok vinden meerdere festivals plaats: het Pannon Mediterrán ?sz / Zuid Transdanubië festival in de regio van 5 september tot 25 oktober, de Open Monumenten dagen dit weekend 19 en 20 september (pas op, veel locaties enkel op zaterdag geopend, maar de bischoppelijke bibliotheek - een aanrader, uniek! -is voor de verandering iedere dag behalve maandag tot eind oktober open ). Verder is er het 3de Pécs Internationaal dansfestival. van 22 tot 26 september en tenslotte de parel van de Pécsi Napok, het 14de Europese Wijnliederen festival, van 25 tot en met de slotdag op 27 september.

Het concept van Pécsi Napok volgt een twee sporen beleid dat voor spannende voorstellingen zorgt. Enerzijds wordt het eigen cultureel erfgoed met trots gepresenteerd, anderzijds wordt de lijn van Pécs 2010 gevolgd waar het interculturele karakter van de stad wordt benadrukt met termen als "Pécs, grenzeloze stad" en "Pécs, de brug tussen West en Oost". De stad beschouwt haar historische relaties met - in het bijzonder - Kroaten, Serven, Duitsers, Turken en Roma als cultureel erfgoed en zoekt nu naar banden met West Europa enerzijds en de Balkan en het Oosten anderzijds. En die banden met het Oosten zijn vanavond 17 september op het concert van Golestan ook te horen, waar Perzen en Hongaren hun gemeenschappelijke muzikale roots assembleren. Op 18 september is het Arad dag, Bulgaarse dag en Griekse dag, de Kroaten volgen op de 18de en de 19de , zo ook de Duitsers en de Roma zijn de 21ste aan de beurt. Tussendoor is er jazz en klassiek door niet tot minderheden behorende Hongaren. Een keuze: Tamás Berki, Dodi (Quimby), Žagar en het Pannonia All-Stars Ska Orchestra.

Op de Open Monumentendagen zijn vanwege het thema "Sacrale Plaatsen" veel kleine onbekende kerken toegankelijk. Voor wie Hongaars verstaat zijn er interessante lezingen en rondleidingen, vanaf de Romeinse geschiedenis van Pécs, monumenten van de Ottomaanse geschiedenis tot en met het Bauhaus. Naast "Sacrale Plaatsen" is ook het thema "bijzondere collecties" op botanisch, (kunst)historisch en wetenschappelijk gebied uitgewerkt. Enkele aanraders zijn de smederij in Beremend, het tegelmuseum in Erzsébet, de wijnfabriek/kasteel en de eerder genoemde bischoppelijke bibliotheek in Pécs. Voor wie iets over het cultureel erfgoed op het platteland wil opsteken zijn er in dorpen streekhuizen geopend als onderdeel van het Pannon Mediterrán ?sz festival. In Nagynyárád kom je meer te weten over de Schwaben die Zuid Transdanubië bevolkten.
Wijngaarden, wijn maken, wijn drinken en erover zingen, het is allemaal cultureel erfgoed in Pécs en omgeving, in het bijzonder in Villány. Of het nu waar is of niet, het blijft een mooi verhaal dat keizer Probus Marcus Aurelius zijn soldaten opdroeg om wijnstokken te planten in dit gebied, "om de welvaart van Pannonia een beetje te verhogen". Het wijnliederenfestival krijgt elders nog aandacht op de site van Hongarije Vandaag . Toch wil ik in het kader van de Pécsi dagen alvast wijzen op de slotpresentaties op zondag 27 september. Dan zingen de koren lopend in processie door de stad. Met wijnproeverijen eromheen wordt dit een feest.

En, is er tussen al dit cultureel erfgoed met flink wat folklore ook nog kunst te zien? Klassiek of modern? Jazeker, in het bijzonder op het dansfestival. Daar komen we zowaar Krisztina de Châtel tegen met dansgroep Amsterdam. "Gyökerek, wortels" is ballet op muziek van - onder meer - Hongaarse (hedendaagse) componisten. Krisztina de Châtel is van oorsprong Hongaarse. Een prachtige voorstelling is "Inspiracio" door het Slowaaks nationaal ballet, hedendaagse choreografie en klassieke muziek. Het Hongaars Urban Dance Theatre brengt "Connections", volgens de aankondiging een Contemporary Freestyle hip-hop show. En natuurlijk kent Hongarije een lange traditie van volksdansen. Veel gezelschappen zijn het imago van folklore ontgroeid en tonen professionele topprestaties. Een opvallende voorstelling is "Hamupip?ke, Assepoester". Met muziek van Ghymes (moderne folk met meestal een politiek kritisch tintje) brengt het Duna kunstgezelschap het sprookje tot leven door in de volksdans sporen op te nemen "van Scandinavië tot de Balkan".

Hedendaagse beeldende kunst krijgt slechts een kleine portie aandacht van de Pécsi Napok. De expositie in de Nádor galerie van werk van regionale kunstenaars is het noemen waard. De lichtschilderingen op het Barbican Bastion in de avond passen wellicht meer in de schaal en feestelijke expressie van het festival. Hoe dan ook, de Pécsi Napok bieden een divers programma, voor jong en oud, folkloristisch en modern. De meeste voorstellingen zijn gratis toegankelijk. Dit heeft als voordeel dat je geen geduld hoeft te hebben om aan een kaartje te komen. Maar het nadeel kan zijn dat je geen zit- of staplek meer vind. Echter, muziek gaat over alle hoofden en ogen heen, je kunt er ook op een terrasje van genieten.

>>>> Auteur: Lidewijde de Smet

Websites voor alle informatie:

Pécsi Napok Engelstalig

Pécs Dancefestival Engelstalig

Open Monumenten dagen Engelstalige intro, verder Hongaars

Winesong Festival Engelstalig