Betoverende fotografie, en je eigen huis in Hongarije.

Zaterdag 29 januari 2011 - Heb jij ook een huis in Hongarije? En ben je nieuwsgierig naar de geschiedenis van dat huis of naar dat van je mede-dorpsbewoners? Of wil je een afdruk van een origineel negatief uit de vroege jaren zestig kopen? Op 28 januari openden in Pécs twee exposities van de fotograaf János Szász (1925-2005). De tentoonstelling 'Essential Szász' is in de Cella Septichora te zien en 'Tátorján' in de Nádor Galéria. Deze tentoonstellingen lopen nog tot 20 februari.

János Szász was een fotograaf uit de generatie van Kertész, Moholy-Nagy en Robert Capa die in tegenstelling tot hen wel in Hongarije bleef na de tweede wereldoorlog. Zijn werk is indringend. In scherpe contrasten kijkt het verleden ons aan met de ogen van hardwerkende mensen. In de jaren zestig merkte Szász dat een groot deel van de Hongaarse volksarchitectuur aan het verdwijnen was en begon hij vele huizen en dorpen vast te leggen. Zijn archief van 60.000 negatieven werd en wordt beheerd door zijn zoon János Szász jr. en zijn kleinzoon Balász Szász. Zij hebben inmiddels enkele meesterwerken wereldwijd geëxposeerd, geveild en verkocht. Tijdens het voor Pécs culturele jaar 2010 werd de expositie "Essential Szász" vertoond in Wenen, Londen, Stuttgart, Parijs en New-Delhi. Nu zijn de werken te bewonderen in Pécs, de stad waar Szász leefde.

'Tátorján' is de titel van de expositie in de Nádor Galéria.Tátorján was het pseudoniem waaronder János Szász deelnam aan foto-salons over de hele wereld. De Tátorján is ook een bedreigde plant (Krambe tataria) die voorkomt rond het Balatonmeer. Szász fotografeerde vaak rondom dit meer en vooral in de provincies Baranya en Veszprém. Op deze expositie zijn nog niet eerder geëxposeerde foto's te zien van huizen en het leven in de jaren zestig.

Het is mogelijk om aan Balász Szász te vragen in het archief te zoeken naar een foto die gemaakt is in het dorp waar je woont. Misschien zit er wel eentje van jouw huis bij. Daarvan wordt een door János Szász jr. gesigneerde afdruk van gemaakt, in overleg uitgevoerd in een door de koper gewenste techniek. Uit de opbrengst worden de kosten van de expositie betaald.