Giftige modderstroom overspoelt Hongaarse dorpen
Dinsdag 5 oktober 2010 - 16.28 uur - Tot nu toe 4 doden, 6 vermisten en 120 gewonden. Maandagmiddag begaf de betonnen dijkmuur rondom het afvalbassin van de aluminiumfabriek bij het Hongaarse dorp Kolontár het, en stroomde er 700.000 kubieke meter vloeibaar afval de omgeving in. Een rode modderstroom van soms twee meter hoog trok een spoor van vernieling op zijn weg naar beneden vanaf de rand van Ajka door Kolontár tot aan Devecser en zorgde tot nu toe voor 4 doden, waaronder een drie maanden oude baby en een driejarig kind. Op dit moment worden nog 6 mensen vermist en zijn onder de gewonden nog enkele zwaargewonden in levensgevaar. Een deel van de gewonden is overgebracht naar ziekenhuizen in Győr en Boedapest.
Ongeveer 250 mensen van het Hongaarse leger zijn ter plaatse om, samen met de brandweer en andere hulpverleningsdiensten te trachten de schade zoveel mogelijk te beperken en de straten van de dorpen weer toegankelijk te maken. Op dit moment zijn de wegen tussen Ajka en Devecser en Pusztamiszke afgesloten voor alle verkeer, evenals het treinverkeer. Onbekend is hoe lang dit zal gaan duren. Acht brandweerlieden liepen tijdens de eerste hulpwerkzaamheden eerstegraads brandwonden op door het gevaarlijke slib. De drinkwatervoorziening in de getroffen gebieden is (nog) niet in gevaar, omdat er in de omgeving geen putten zijn geslagen maar het drinkwater via leidingen wordt aangevoerd.
De rode modderstroom is bijtend en giftig (een sterk basische vloeistof met een pH-waarde rond 13,5 en het bevat Aluminium, Silicium, Natrium, Magnesum, Ijzeroxide, Calcium en Vanadiumoxide). De vloeistof werkt uiterst onaangenaam bijtend op de huid. Het binnenkrijgen van deze vloeistof leidt tot ernstige slokdarmverbrandingen, nierfalen en de zware metalen zorgen voor aantasting van het immuunsysteem. De verschijnselen hoeven zich niet direct te openbaren maar kunnen ook pas dagen later optreden.
De schadelijke bruinrode modderstroom is een gevaarlijk bijproduct van de Aluminiumfabricage. Het bijproduct is tevens licht radioactief, maar door de lage activiteit is het stralingsgevaar te verwaarlozen. Het kan echter een probleem worden wanneer de wind de radioactieve deeltjes gaat verwaaien, omdat bij inademen ervan het longkanker kan veroorzaken. In de getroffen gebieden is de verwoesting totaal. De rampenbestrijdingsdienst heeft de bewoners opgeroepen de dode dieren niet aan te raken, maar de opruiming door de regeringsinstanties te laten doen.
Bij de fabricage van 1 ton aluminium komt naast het Aluminium gemiddeld 3 ton van deze sterk alkalische (basische) rode modder vrij. De opslag van deze grote hoeveelheid gevaarlijk afval veroorzaakt vele milieuproblemen. Op de homepage van de Magyar Alumínium Termelő és Kereskedelmi Zrt. (Hongaarse aluminium productie- en handelsmaatschappij NV) is het volgende te lezen: "met een op een goede plaats gebouwd en van een geavanceerd bewakingssysteem voorzien systeem bewaken wij veilig de opslag van de rode modder".
Eerdere grote problemen bij het bedrijf zorgden voor een herziening de van de rode modderterreinen. De volle bekkens werden afgedekt met teelaarde en planten. De fabriek verwierf in 1999 het ISO 14001 milieuzorgsysteem.certificaat. Dit kon echter de doorbraak van de betonnen dijk en het uitstromen van de rode modder niet voorkomen.