Gay Pride Budapest: You are free!

Woensdag 30 juni 2010 - Voor de vijftiende keer wordt in Boedapest de Budapest Gay Pride georganiseerd. De Pride biedt dit jaar van 4 tot en met 11 juli een breed aanbod aan films, cultuur, workshops, feesten en natuurlijk de Gay Pride Parade die dit jaar op 10 juni in de hoofdstad gehouden wordt. Belangrijk thema dit jaar is de gelijkberechtiging en erkenning van homosexuelen in de Hongaarse samenleving. Hoewel er in de laatste jaren wel iets ten goede is veranderd en het nu mogelijk is om geregistreerd partnerschap te verkrijgen voor paren van gelijk geslacht, ziet de toekomst er volgens verschillende organisaties in Hongarije minder rooskleurig uit.

Omdat de regering nu in handen is van een rechts-conservatieve coalitie van Fidesz en KDNP ziet Sándor Steigler, een van de organisatoren van de Pride, de bui al hangen. Nu kunnen wetten teruggedraaid worden of op zijn minst op details worden aangescherpt of afgezwakt naar hun keuze. Ook de kandidaat van Fidesz voor het burgemeesterschap van de centrale stad, István Tarlós, baart zorgen. Komende herfst zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Hij heeft al eerder, als burgemeester van het derde district, geprobeerd om een van de programmatenten op het Sziget Festival, de homo en lesbo tent 'Magic Mirror' te verbieden.

Hoewel dit jaar nog gerekend kan worden op de broodnodige politiebescherming, de Pride Parade wordt sinds 2006 keer op keer door ultra-rechtse betogers bedreigd, is het niet zeker of dat onder burgemeesterschap van Tarlós zo zal blijven. Vorig jaar kwam vanuit conservatief politieke hoek het voorstel om de demonstratie naar de rand van de stad te verleggen omdat, zo werd gezegd, de Pride het drukke verkeer in de binnenstad zou ontregelen. Op zaterdagnamiddag, de vaste tijd voor de Pride, is er echter weinig verkeer in de stad, en zeker in de zomer niet.

Met de slogan 'You are free' wil de organisatie een signaal afgeven dat je vrij bent om te kiezen en een tegengeluid kunt geven aan het huidige conservatieve politieke en maatschappelijke klimaat. Dat je daarvoor de verkorte route tussen dranghekken, zwaar bewaakt door de poltie, moet lopen is helaas een schrijnend gegeven en illustreert niet echt dat 'je vrij bent'. Sinds 2006 toen demonstranten werden bekogeld met rotte eieren, stenen en later op de dag zelfs in elkaar geslagen werden, is de bewaking verscherpt, de route drastisch ingekort en worden eventuele relschoppers en tegendemonstranten zo ver als mogelijk van de Gay Pride gehouden. Toch liep het de laatste jaren elke keer weer uit de hand, vooral aan het begin en aan het eind van de route waar bescherming minder goed te realiseren viel. „Tussen de hekken ben je niet vrolijker, maar wel vrijer", aldus Sándor.

Het is de wereld op zijn kop, als aapjes achter hekken te worden beschermd maar tegelijk bekeken en beschimpt. In Nederland en Vlaanderen kennen we de soms moeizame homo-demonstraties uit de jaren tachtig, die ook niet altijd even vlekkeloos verliepen maar zeker niet zoveel geweld opriepen. Nu er zo veel bereikt is, zouden juist westerse homosexuelen naar de landen moeten gaan waar emancipatie en erkenning minder vanzelfsprekend zijn om mee te demonstreren. Niet om in roze broekjes de toch al snel geshockeerde Hongaren extra uit te dagen, maar om de massa trotse demonstranten te vergroten en de Hongaarse homosexuelen, transsexuelen, bisexuelen een hart onder de riem te steken. Twee westerse ambassades doen dat laatste al. Als hoofdsponsoren zetten zowel de Amerikaanse als de Nederlandse Ambassade in Boedapest hun schouders er flink onder.