Hongaarse wijnen, waar te beginnen op een festival

Donderdag 1 juli 2010 - Daar sta je dan. Met een wijnglas in de hand voor het eerst op het terrein van het grote wijnfestival in Boedapest op de Burchtheuvel. Waar te beginnen met proeven? En hoe weet je wat goede wijnen zijn of niet? Voor Hongaren is het al geen makkie om uit de paar honderd wijnhuizen die er staan, met elk een aanbod van rond de tien verschillende wijnen, een goede keuze te maken. Tenzij ze wijn-tijdschriften lezen, programma's over wijn op televisie volgen en ze door vrienden en familie op de hoogte komen over wat lekker is en waar dat vandaan komt. Met tweeëntwintig wijnregio's in Hongarije - met allen een verschil in klimaat, terroirs, druivensoorten en wijntradities - wordt het niet eenvoudig om bij de beste wijnen uit te komen.

Eerste stappen

Een handleiding is er niet. Maar wat geldt op het grote wijnfestival in Boedapest, geldt ook voor de andere kleinere wijnfestivals in het land. Als je geen Hongaar bent en dus de taal niet spreekt, dan helpen enkel de neus en de intuїtie. Goed rondkijken naar wie staat te genieten van een wijn helpt ook. Kies als eerste voor een wijnhuis dat je al kent, bijvoorbeeld voor het huis dat je in de supermarkt of wijnhandel kiest omdat die lekkere wijnen maakt. Probeer daar een wijn die je nog niet kent. Vraag de mensen in de stand of ze je willen helpen bij de keuze. Luister en kijk naar de mensen om je heen, wat kiezen zij, waar praten ze over en naar welke stand zie je ze daarna vertrekken. Ben je meer van wit, kies voor regio's als Badacsony, Somló, Tokaj, Balaton, Pannonhalma en Etyek. Drink je liever rood, dan Villány, Sopron, Szekszárd, Eger en ook steeds vaker de noordzijde van het Balaton. Maar in bijna alle regio's wordt zowel wit als rood gemaakt, dus proef ook af en toe van over de regionale grens!

Maak contact met de liefhebbers

Als je iemand ziet genieten van een wijn, vraag wat diegene drinkt en waarom. Veel jongere bezoekers op het festival spreken ook Engels dus dat is geen probleem. Vergeet ook niet dat Hongaarse jongeren meestal veel weten over de wijnen. Veel van hen zijn opgegroeid met een eigen wijngaardje thuis, ze kennen de wijnhuizen uit hun eigen dorp of streek en ze zijn leergierig om hun eigen wijncultuur te leren kennen.

Bezoekers die een beetje staan te snobben kun je ook volgen, maar dan heb je kans dat je bij de dure wijnen uitkomt. Als je tussen stevige kerels van middelbare leeftijd met wat rondhangend jong volk in merkleding staat, dan ben je waarschijnlijk bij een wijnmaker uit Villány terecht gekomen. Maar Villány wijnen van inmiddels beroemde wijnmakers zoals Bock, Gere en vrij nieuw Malatinszky zijn meestal wel erg goed. Als je bezoekers met een wijnmaker rustig ziet overleggen over de wijn in hun glazen, dan zou je wel eens bij een minder bekende maar veelbelovende wijnmaker kunnen staan. Probeer ook eens wijnen van Kreinbacher uit Somló en uit het Mátra gebied die van Németh Attila. Of kijk bij de stand van Bortársásag welke wijnen van relatief nieuwe wijnmakers er gepresenteerd worden. Je hoeft trouwens niet altijd een glas te laten vullen tegen inruil van een lading bonnetjes. Als je contact maakt met de mensen in de stand en vraagt of je een wijn eerst mag proeven, willen ze je best helpen. Veel wijnen worden per één deciliter verkocht, maar je kan ook om een halve deciliter vragen, dat kost minder bonnetjes en je houdt ruimte vrij in de lever voor nog meer.

Vorm of inhoud?

Laat je niet gek maken door teveel gedoe op de etiketten. Hoe duidelijker het etiket, hoe duidelijker de wijn en de wijnmaker met zijn idee. Dat gaat trouwens niet altijd op, een aantal zeer goede wijnhuizen uit Eger gebruiken artistieke etiketten. Ze werken samen met kunstenaars en grafisch ontwerpers en die ontwerpen de etiketten. Toch kun je bij St. Andrea, Bolkyi en Demeter er vanuit gaan dat wat in de fles zit echt geen gedoe is. Wat betreft de Tokaj wijnen, laat de keuze niet afhangen van de hoeveelheid puttonyos van een aszú. Huis en wijngaard zijn veel belangrijker. Hoe meer puttonyos hoe hoger het suikergehalte uit gebotrytiseerde druiven (edele rot), maar dat zegt niets over smaak, geur en kwalititeit. Probeer ook eens droge witte wijnen uit Tokaj zoals de Furmint. Die van Dereszlá, Karadi & Berger, Béres en vele anderen uit die regio sluiten vaak goed aan bij de Nederlandse smaak wat betreft witte wijnen.

Verder: laat wijnen van Hungarovin, Egervin, Tokaj Kereskedőház (hoewel stapsgewijs steeds beter) en de andere grote jongens - met vaak een VIN in de merknaam - maar links liggen. Voortbouwend op de coöperaties uit communistische jaren produceren ze vooral bulk voor de export en voor de onderste schappen in de supermarkt.