De Badacsonyi Kring, jonge wijnmakers werken samen

Vrijdag 21 december 2012 - 'We dragen samen verantwoordelijkheid voor de toekomst van onze wijnregio.' Met een 'kerstboom' van wijnflessen naast zich opgesteld lieten de mannen van de Badocsonyi Kör, de Badacsonyi Kring, zich de glazen volschenkend begin december zien op de ijsbaan van het Műjégpálya in Boedapest. Ze zijn nog jong deze wijnmakers, en ze pakken het anders aan dan tot nu toe gebruikelijk was in Hongarije. Hun motto is samenwerking, en die gaat verder dan samen een wijnfeestje organiseren.

Door: Adrienn Tóth - In het laatste weekend van september vond een wel heel bijzondere wijnoogst plaats. Vier plaatselijke wijnmakers, Gergely Istvándy, Bence Laposa, László Szeremley en Péter Váli plukten samen in elkaars wijngaarden de kéknyelű druiven met als doel er samen wijn van te maken. Het gebeurt wel vaker in andere wijnregio's dat wijnhuizen met elkaar een samengestelde wijn maken, maar hier ontstaat het gezamenlijk kindje al vanaf de oogst. Deze wijn zal hen niet alleen lang doen herinneren aan de dagen die ze met elkaar doorbrachten, maar het zal ook een symbool worden voor de door deze wijnmakers opgerichtte 'Badacsonyi Kör'. We vroegen initiatiefnemer Kardos Gábor naar het doel ervan.

Waar staat het begrip Badacsonyi Kör eigenlijk voor?

'Over deze twee woorden wil ik graag apart iets zeggen, als eerste over Badacsony. Binnen ons vakgebied gaat de ontwikkeling van Balaton wijnen echt met sprongen vooruit. Badacsony is vandaag de dag volgens veel kenners de meest opwindende wijnregio, hier zijn in de laatste tijd misschien wel de meest prestigieuze wijnhuizen ontstaan. Dat houdt in dat er voor ons enorme mogelijkheden liggen, maar we moeten wel helder voor ogen houden dat het een grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Badacsony had een altijd al een leidende rol in de wijngeschiedenis, maar tot nu toe realiseerden we ons dat niet goed, we gingen er niet op een volwassen manier mee om. In vergelijking met de succesverhalen van andere wijnregio's, begonnen wij pas vijf tot tien jaar geleden met het daadwerkelijk oppakken van onze taak. Maar dat heeft tenminste wel als voordeel dat we van eerder gemaakte fouten kunnen leren. '

Waar denk je dan aan?

'Eén zo'n voordeel is dat we op de lange termijn andere wegen kunnen bewandelen. We kunnen leren van die fouten, bijvoorbeeld met betrekking op de keuze voor bepaalde druivenrassen. Het belangrijkste is dat we samen besluiten voor een eenduidige wijze van werken. Alles ondergeschikt maken aan de marketing brengt grote risico's met zich mee, we zetten dus veel liever in op de inhoud. Als eerste moeten we uitzoeken hoe dat het beste kan, dan pas komen aspecten zoals communicatie aan bod. De staart kwispelt immers niet met de hond!'

Is het in Badacsony duidelijk waarom jullie in de naam het woord 'Kör' gebruiken?

'We zouden graag willen dat het een soort van open werkgroep wordt, waarin verschillende disciplines bij elkaar komen. Bij het bedenken van de naam hadden ons ook andere veelvuldig gebruikte woorden te binnen kunnen schieten, maar we wilden vooral niet dat de naam te trendy werd. We hadden liever een meer klassieke benaming die de inhoud weerspiegelt en waaruit blijkt wat onze zienswijze is. Hier is sprake van de geboorte van een nieuwe generatie wijnmakers. Voor hen is het nog vrij nieuw om niet zomaar kritiekloos voorbeelden uit de rest van de wereld over te nemen, maar juist daarvoor in de plaats de tradities van de wijnregio met respect te gaan volgen. Wij willen uitgaan van de eigen locale omstandigheden en het terroir. Immers de wijn, net als de wijnmaker, maakt ons tot wereldburgers.'

De kéknyelű wijn die we nu samen hebben gemaakt, zullen we komend voorjaar presenteren. Dan maken we ook bekend hoe we verder samen gaan werken en wat onze doelen zijn. Om dat goed over het voetlicht te brengen is het belangrijk ons niet te overhaasten.

Heeft dat samen oogsten ook een symbolische betekenis?

'Het is zeer belangrijk dat de oogst met elkaar gedaan wordt. De cultuur van wijnregio's draait niet alleen om de kwalititeit van de wijn. Het is echt niet voldoende om uitstekende wijnen te maken en dan te denken dat daarna alles vanzelf gaat. We moeten veel aandacht hebben voor de gemeenschap. Als die niet achter de wijn staat en er nauw bij betrokken is, dan breng je die ook niet naar een hoog niveau. Tot op vandaag was de oogst in Badacsony altijd zeer goed, maar nu moeten we er weer een inhoud aan geven.'

'Deze kleine gezamenlijke oogst liet al zien dat de Badacsonyi Kör ook een kring van vrienden is. In de toekomst willen we de oogst ook verder openstellen voor anderen. Maar toch denk ik dat met dit kleine groepje ons doel al goed verwezenlijkt is: concurrerende wijnmakers werkten samen met elkaar in de wijngaarden en dat toonde duidelijk aan dat we het vaker zo kunnen gaan doen.'

Samenwerken was dus het belangrijkste?

'Dat was voor ons van grote betekenis, maar de oogst op zichzelf was ook al een hele ceremonie. Het gaat er echter niet alleen om dat we dat op die manier doen, maar dat we beseffen dat er een wonder van de natuur plaatsvindt. Als we dat wonder toelaten, kunnen echt zeer mooie wijnen ontstaan. We plukken de druiven, persen ze en dan rijpt de most vanzelf, maar hoe slim we ook proberen het proces te begeleiden, de natuur zelf maakt het wonder. We krijgen dat van de natuur cadeau, om weer door te geven.'

'Oogsten is als een feest voor het landschap en voor de mensen die er wonen, dat gevoel en die kennis moeten we terughalen. Wij vinden het niet genoeg als, terwijl er overal massaal bedrijfsmatig geoogst wordt, er betekenisloze folkloristische optochten langskomen. Dat doet ze allebei geen goed, want de samenhang ontbreekt. Onze wijncultuur is deel van onze gemeenschappelijke regionale cultuur.'

Is het versterken van de gastronomie ook een drijfveer?

'Wat ik al eerder zei over de gemeenschap, geldt ook voor de eetcultuur. Het is een illusie te geloven dat de ontwikkeling van de wijn die kar ook wel zal trekken. Op die manier ontwikkelt het zich maar tot op een zeker niveau. Om verder te groeien moeten we er op een andere wijze aandacht aan geven, dus ook aan de relatie tussen en wijn en gastronomie. Daarom begonnen we ook met de kéknyelű wijn en met het maken van in de druivenbladeren bereidde gerechten 'à la Badacsony'. Druivenbladeren zijn niet alleen mediterraan, zoals de olijf die we tegenwoordig overal gebruiken, dus waarom zouden wij niet zulke lekkere gerechten kunnen maken, maar dan met inheemse basisproducten? Waarom noemen we dat Griekse of Turkse specialiteiten?'

'We hebben Balázs Csapodi van restaurant Kistücsök en Lajos Takács van Olimpia benaderd, ze staan open voor ons idee. We zoeken topkoks die het een uitdaging vinden om met deze twee basisproducten nieuwe gerechten te bedenken die bij kunnen dragen aan de uitstraling van ons initiatief. De gastronomie komt pas dan op het niveau waar de wijnen al zijn, als de basisproducten kloppen, niet alleen in Badacsony maar in het hele land. Want waar spreken we nou over als er geen verse vis is uit het Balatonmeer, of rivierkreeft uit Zala? Als we het niet met elkaar vieren, waar is de wijn dan goed voor? De cultuur van een wijnregio gaat pas vooruit als we de daarvoor benodigde gemeenschappen bij elkaar brengen, die cultuur onstaat vanuit samenwerkingsverbanden, bestaande tradities en een op de regio gebaseerde gastronomie. Eigenlijk zijn we daar al aardig mee bezig, vandaar dat we ook niet meer konden wachten met de oprichting van de Badacsonyi Kör.'